Çocuk ile iletişim (Dinleme)

Çocuklarımız için güvenli bir ortam sağlamanın en kolay yolu ve en geçerli yolu daha önceki yazımda belirttiğim gibi onların “kendilerine güvenli bir insan” olarak yetişmesini sağlamak. Bu site açıldığında site sorumlusu arkadaşlar ile yaptığımız toplantılarda özellikle çocuklarımızı yaşayacakları olumsuz olayları beklemeden ailelerin bilinçlenmesini sağlamanın önemi hakkında konuşmuştuk. Yani bu site içerisinde nasıl yaparızda koruyucu hizmetlere yer verebiliriz? Bu yazı bunun için yazıldı ve bundan sonraki yazılar aslında bu amacı gerçekleştirmek için yazılacak.

Bir aile ortamında koruyucu hizmetleri geliştirmenin yolu öncelikle çocukla sağlıklı bir iletişim içinde olmak ve sağlıklı iletişimin ilk adımı ise çocuğumuzu DİNLEMEK.

Dinlemek kelimesi eğitim alanında en çok kullanan kelimelerden biri ve bu çok sık kullanım malesef ki kelimenin altının boşalmasına neden oluyor ve insanlar dinlemeye gerekli özeni göstermiyorlar.

Dinlemenin önemi nedir? Diye bir soru sorarak devam edelim. Bir çocuk düşünün 5 yaşında olsun, bir sorunu var ve bu sorununu anlatmak için anne veya babasının yanına gelmiş. (Sahneyi lütfen kafanızda canlandırmaya çalışın) anlatmaya başlıyor ve anne veya baba eğilerek çocukla göz teması kuruyor ve onun anlattıklarını dinliyor ve dinlediğini belirten tepkiler veriyor. Çocuğun anlattıklarını yargılamıyor. Duygularını reddetmiyor anlayışla karşılıyor.

Bu durumda çocuk acaba nasıl mesajlar alıyor?
“Dünyada benim için en değerli insan benim anlatıklarımı önemsiyor. O dev gibi kişi benimle aynı mesafeye geldi, beni daha rahat dinlemek için eğildi. Benim duygularımı anlıyor ve hissettiklerimi anlayışla karşılıyor. Anlatmak istediklerimi anlatmak için acele etmeme gerek yok çünkü o bana zaman ayırmaya gönüllü. Beni Seviyor. Ben bir bireyim benim duygularım düşüncelerim önemli, aldığım kararlar önemli. BEN ÖNEMLİYİM. vb.”

Dinlemenin karşıdaki kişiye verdiği en önemli mesaj “ben önemliyim” mesajı. Çünkü her insan doğduğunda belli bir potansiyelle dünyaya gelir. Ve bu potansiyellerini gerçekleştirmesinde çevre büyük önem taşır. Çevrenin ise en önemli etkenleri çocuğun en yakın çevresi olan anne ve babalardır. Çocuğun ben önemliyim mesajını almasının yolu onu etkin bir şekilde dinlemektir. Etkin dinlemenin nasıl yapılacağı konusuna gelecek olursak,

- Çocuğu dikkatle (can kulağı) ile dinlemeliyiz. Dinleme sırasında çocukla aynı hizaya gelip, çocuğun yüzüne bakmalıyız.
- Hislerini paylaşmalıyız. (mutlaka hak vermemiz gerekmez, bunu hak vermeden de sadece hislerini anladığınızı ona hissettirebiliriz.)
- Başımızı sallayarak, “evet”, “anlıyorum”, Hımm” gibi kelimelerle çocuğu dinlediğimizi belirtebiliriz. Veya çocuğun söylediklerini anladığımızı belirten bir tekrar yapabiliriz.
- O anda başka işimiz var ise, onu bırakıp, çocuğa yönelmeliyiz, o anda ki işimizi erteleyemeyecek bir durumda isek ve dinleyemeyecek durumdaysak, onu ne zaman dinleyebileceğimizi söylemeli ve söylediğimiz zaman gerçek anlamda dinlemeliyiz.

Bu yazıyı okuduktan sonra lütfen kendinize DİNLENEN ÇOCUK NASIL OLUR? NASIL ÖZELLİKLER GELİŞTİRİR? Sorularını sorun ve bir yerlere not edin.

Unutmayın. Çocuğunuzun yazacağınız bu özellikleri geliştirmesi sizin elinizde...


İ. Cem Kaya
Psikolojik Danışman